Beskid Wyspowy to kraina ciekawa nie tylko dla miłośników górskich wędrówek, ale również dla tych, którzy lubią zwiedzać zabytkowe budowle i miejsca o niezwykłym uroku. Jedną z miejscowości, które koniecznie trzeba zobaczyć podczas wędrówek po terenach Beskidu Wyspowego jest Szczyrzyc. Ta duża wieś leżąca w dolinie Stradomki znana jest doskonale w całej Polsce. A wszystko to za sprawą cystersów, którzy od XIII wieku w istotny sposób wpływają na życie i rozwój gospodarczy okolicznych miejscowości. Istniejące tu do dziś opactwo zaliczane jest do najstarszych klasztorów na ziemiach polskich. Co więcej, dziś jest to jedno z zaledwie czterech działających w Polsce opactw, w których nadal gospodarzą cystersi. Trzy pozostałe znajdują się w Krakowie, Jędrzejowie oraz w Wąchocku. To, które znajduje się w Beskidzie Wyspowym, jest jednak wyjątkowe.
Cystersi odgrywali ważną rolę w dziejach miejscowości. To dzięki nim rozwijała się miejscowa gospodarka, kultura oraz nauka. W cysterskim klasztorze działała w XVII wieku dobrze znana w całej okolicy Akademia Szczyrzycka (jednym z jej uczniów był znany pisarz Władysław Orkan), zaś w czasie II wojny światowej cysterskie opactwo stało się ważnym ośrodkiem działalności konspiracyjnej. Do dnia dzisiejszego zakonnicy prowadzą tu duże gospodarstwo rolne, produkują również własną wodę źródlaną. Świetnie znani są również z produkcji klasztornego piwa, które powstaje zgodnie ze starymi recepturami.
Opactwo cysterskie to najważniejszy zabytek tej miejscowości. Jego obecny wygląd jest efektem przebudowy, która miała miejsce w XVII stuleciu. Cały zespół klasztorny składa się z kilku budynków. Najważniejsze to kościół oraz zabudowania klasztorne, warto wspomnieć również o spichlerzu – dawnym Dworku Opata – w którym obecnie mieści się przyklasztorne muzeum. Warto zajrzeć do wnętrza klasztornej świątyni i na własne oczy zobaczyć główny przedmiot miejscowego kultu. To obraz Matki Boskiej Szczyrzyckiej, którego koronacji po raz pierwszy dokonano w 1939 roku.
Opactwo cystersów nie jest jednak jedynym miejscem, na które warto zwrócić uwagę w tej okolicy. W pobliżu opactwa znajduje się ciekawy cmentarzyk wojenny z czasów I wojny światowej oraz pomnik upamiętniający tych, którzy zginęli w czasie II wojny światowej.
Inną atrakcją, którą Szczyrzyc przyciąga turystów, jest “Wioska Indiańska”. Ten ciekawy skansen prowadzony jest przez małżeństwo pochodzące z Olsztyna, które tu, w pięknym beskidzkim otoczeniu, chce promować i upowszechniać wiedzę na temat Indian żyjących w Ameryce Północnej.